İnşaat sektörünün vazgeçilmez oyuncusu çimento, üretimi sırasında oldukça yoğun bir karbon salınımı gerçekleştiriyor ve dünyaya salınan toplam karbondioksitin %7’sinin çimento kaynaklı olduğu belirtiliyor. Bu oranı azaltmak isteyen Colorado Boulder Üniversitesi’ndeki bilim insanları, fotosentez yoluyla kireçtaşı parçacıkları üreten bir bulutlu mikroalg türünden yararlanarak daha yeşil bir çimento üretimi yöntemi geliştirdiklerini açıkladılar.
Küresel çimento üretimi, büyük ölçüde taş ocağından çıkarılan kireçtaşının yakılması yoluyla yıllık sera gazı emisyonlarının %7’sini oluşturuyor. Colorado Boulder Üniversitesi liderliğindeki bir araştırma ekibi, mikroalglerin yardımıyla karbondioksiti havadan çekerek çimento üretimini karbon nötr ve hatta karbon negatif hale getirmenin bir yolunu bulduğunu açıkladı.
Küresel inşaatta vazgeçilmez bir rol oynayan çimentoda “kireçtaşı” önemli bir bileşen bununla beraber karışıma eklenmesi inanılmaz derecede enerji gerektiriyor. Önce topraktan çıkarılması, ezilmesi, aşırı yüksek sıcaklıklarda fırınlanması ve tüm bunların sonunda da depolanmış karbonu serbest bırakan bir işleme tabi tutulması gerekiyor. Bilim insanları bu sürecin daha sürdürülebilir yöntemlerle gerçekleşebilmesi adına umut verici ilerlemeler kaydetmiş olsalar da bu konuda en son ilerleme, 2017 yılında Tayland’a yapılan bir şnorkelle dalış gezisi ile gerçekleşti.
Colorado Boulder Üniversitesi’nden Malzeme Bilimcisi Wil Srubar, bölgedeki mercan resiflerini ziyareti sırasında doğanın, kireçtaşının ana bileşeni olan kalsiyum karbonattan kendine ait dayanıklı, uzun ömürlü yapılarını nasıl büyüttüğüne bizzat şahit oldu ve “Doğa kalker yetiştirebiliyorsa biz neden yapamıyoruz?” diye düşündü. Bu doğal sürecin, malzemeyi daha çevre dostu bir şekilde üretmek için kullanılıp kullanılamayacağını merak etti ve bu da onu ve ekibini fotosentez yoluyla karbondioksiti mineral formunda tutan ve depolayan bulutlu beyaz mikroalgler olan “kokolitofor”e yönlendirdi.
Uzaydan dahi görülebiliyor
Yalnızca güneş ışığı, deniz suyu ve çözünmüş karbondioksit ile bu küçük organizmalar, gezegendeki büyük miktarda kalsiyum karbonatı mercan resiflerinden daha hızlı üretiyor. Dünya okyanuslarındaki kokolitofor çiçekleri o kadar büyük ki uzaydan dahi görülebiliyorlar. Ayrıca ılık suda, soğuk suda, tuzlu suda ve tatlı suda yaşayabiliyor ve bu da onları dünya çapında yetiştirme potansiyeline işaret ediyor.
Srubar ve ekibi, çok daha düşük ayak izine sahip beton oluşturmak için maden ocağından çıkarılan kireçtaşının yerine biyolojik olarak yetiştirilmiş kireçtaşı üretmek için bu kokolitoforları kullandı. Srubar, kokolitoforların tam olarak beton gibi göründüğünü belirtiyor.Öte yandan bunu oluşturmak için kullanılan çimento net karbon nötr veya hatta karbon negatif, bu da atmosfere salınan karbondioksitin mikroalglerin halihazırda yakaladığı miktardan az olmasından kaynaklanıyor.
Sadece 1-2 milyon dönüm gölet yeterli
Ekibin tahminlerine göre, ABD’nin ihtiyaç duyduğu tüm çimento talebini karşılayabilecek miktarda mikroalg yetiştirebilmek için 1-2 milyon dönümlük açık göletler yeterli olacak. Bu rakam ise ABD’deki mısır yetiştirmek için kullanılan arazinin yalnızca %1’ine denk geliyor. Uzmanlar küresel olarak uygulandığında taktirde bu tekniğin her yıl iki milyar gigaton karbondioksit emisyonunu azaltabileceğini söylüyor. Bununla birlikte Srubar, taş ocağından çıkarılan kireçtaşının yerel bir versiyonla değiştirilmesinin aynı zamanda hava kalitesini iyileştirebileceğini, çevresel zararı azaltabileceğini ve dünya çapında yapı malzemelerine adil erişimi arttırabileceğini umut ediyor ve “Gezegendeki diğer tüm malzemelerden daha fazla beton üretiyoruz ve bu, herkesin hayatına dokunduğu anlamına geliyor. Bu malzemenin uygun fiyatlı ve kolay üretiliyor olması gerektiğini ve faydaların küresel ölçekte paylaşılması gerektiğini unutmamamız gerçekten çok önemli” diyor.
Kaynak: https://newatlas.com/materials/cement-biogenic-limeston-eneutral-carbon-footprint/
