Almanya Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi ve Saarlan Üniversitesi’nden bilim insanları fiber optikle birbirinden 33 km ayrılmış iki atomun kuantum dolaşıklığını göstermeyi başardı. Uzmanlara göre bu, bir telekomünikasyon kablosu kullanılarak şimdiye kadar elde edilen en uzun mesafe aynı zamanda da hızlı ve güvenli bir kuantum internete yönelik ciddi bir atılım.
“Kuantum dolaşıklığı”, bilim insanları tarafından “esrarengiz bir fenomen” olarak değerlendiriliyor. Bu teoriye göre aynı koşullarda doğmuş bir foton ya da elektron çifti, çok uzak mesafelerle birbirlerinden ayrılmış olsalar dahi bir şekilde bağlı kalmaya devam ediyorlar. Böylece gelişigüzel bir uzaklıkta da olsa bir foton ya da elektron çiftinin birinde meydana gelen bir değişiklik anında diğer ikizini de etkileyebiliyor.
“Kuantum dolaşıklığı” ilk olarak 20’nci yüzyılın başlarında kuantum mekaniğinin bir sonucu olarak önerilse de bu durum, aralarında Einstein’ın da bulunduğu birçok bilim insanı tarafından mümkün olmadığı gerekçesiyle reddedildi. Öte yandan zaman içerisinde bilim insanları, parçacıkların “konum”, “momentum”, “dönüş” ve “polarizasyon” gibi özelliklerini aralarında paylaşılabileceği şekilde “dolanık” olmasının mümkün olabileceğini kanıtladı.
Uzun mesafelerde hızlı veri iletimi
Bilim insanları, uzun yıllardır kuantum dolaşıklığının bu tuhaf doğasından yararlanarak uzun mesafelerde hızlı bir şekilde veri iletebilmek için deneyler yapıyor. Şimdilerde ise Ludwig-Maximilians-University Münih (LMU) ve Saarland Üniversitesi’nden araştırmacılar kritik bir adım atarak fiber optik üzerinden iki atom arasındaki kuantum dolaşıklığı için yeni bir mesafe rekoru kırmayı başardılar. Deneylerinde ekip, LMU kampüsündeki iki farklı binada optik tuzaklarda tutulan iki rubidyum atomunu lazer darbesiyle uyardılar. Bu darbe sonucunda aralarında 33 kilometre bulunan atomlar bir foton yayarken; iki atomdan çıkan fotonlar, kablo ortasında bulunan alıcı istasyonda bir araya geldi. Halihazırda kendi atomlarıyla dolaşık olan fotonlar, bu merkezde birbirleriyle de dolaşık hale geldi ve böylece iki atom arasında “kuantum dolaşıklığı” yaratılmış oldu.
Mevcut fiber altyapıyı kullanabilecek
Ekip, bu gelişmenin pratik bir kuantum interneti gerçekleştirme yolunda önemli bir adım olduğunu söylüyor. Buna göre önümüzdeki yıllarda kullanacağımız bu tür iletişim ağları, günümüzde kullanılanlardan çok daha hızlı ve daha güvenli olacak. Aynı zamanda bu çalışma, yeni teknolojinin mevcut fiber optik altyapıyı kullanarak çalışabileceklerini de gösteriyor.
https://newatlas.com/telecommunications/quantum-entanglement-atoms-distance-record/
