Dünya nüfusunun üçte birinden fazlası, su kıtlığı yaşayan kurak alanlarda yaşıyor.TexasÜniversitesi’ndeki mühendisler, bu bölgelerdeki insanların temiz içme suyuna erişmelerine yardımcı olabilecek bir çözüm üzerinde çalıştı. Bu doğrultuda ekip, en kurak iklimlerde bile havadan su çekebilen düşük maliyetli jel film geliştirdi.
Dünya giderek daha sıcak hale gelirken, buna bağlı olarak tatlı ve temiz suya ulaşmak da giderek zorlaşıyor. Tarımsal talep, iklim değişikliği, kirlilik ve diğer faktörler, su kıtlığının en önemli sebepleri arasında bulunuyor ve bu durumun, gelecekte daha kötü bir noktaya ulaşacağı öngörülüyor. Bu soruna çözüm üretmek için Texas Üniversitesi bilim insanlarının basit ama etkili bir önerisi var: Suyu havadan çekmek. Yapılan çalışmalar sonucunda; bağıl nemin %15’ten az olduğu bölgelerde günde 6 litreden fazla, bağıl nemin %30’a kadar olduğu alanlarda ise 13 litreden fazla su üretebilecek.
Geliştirilen yöntem, ekibin suyu atmosferden çekme yeteneği ve bu teknolojinin kendi kendine sulanan toprak oluşturmak için uygulanması da dahil olmak üzere önceki atılımlarına ve çalışmalarına dayanıyor.
Su miktarı belli şartlarda önemli ölçüde artırılabilir
Araştırmacılar, suyu çeken bir iskelet olarak yenilenebilir selüloz ve bir mutfak bileşeni olan konjac sakızı kullandılar. Sakızın açık gözenekli yapısı, nem yakalama sürecini hızlandırıyor. Tasarlanan başka bir bileşen olan, ısıtıldığında suya dirençli hale gelen termo-duyarlı selüloz ise toplanan suyun derhal salınmasına yardımcı oluyor. Böylece, su üretmek için toplam enerji girişi en aza indiriliyor.
Çalışmayla ilgili ekip, öncelikle sıvı malzemelerin karıştırılıp bir kalıba döküldüğünü, 2 dakika beklemeye bırakıldığını ve ardından ince bir tabaka halinde dondurularak kurutulduğunu belirtti. Sertleştikten ve kurutulduktan sonra, ince jel tabakaları yaklaşık 20 dakika içinde neme doymuş hale geliyor. Suyu içilebilir olarak çıkarmak için jel, kapalı bir haznede ısıtılıyor ve yoğunlaşmayı topluyor. Ardından yakalanan suyun yaklaşık %70’i 60 derecede ısıtılıyor ve 10 dakika içinde serbest kalıyor.
Suya zararlı kimyasallar eklenmiyor
Çöl havasından su çekmeye yönelik diğer girişimler yoğun bir enerji gerektiriyor ve fazla su üretmiyor. Araştırmacılar; daha kalın filmler, emici yataklar veya optimizasyonlu diziler oluşturmanın ürettikleri su miktarını önemli ölçüde artırabileceğini düşünüyor. Öte yandan bilim insanları, reaksiyonun kendisinin oldukça basit olduğunu ve bunun da geliştirilen teknolojiyi büyütme ve toplu kullanıma ulaşma zorluklarını da azalttığını ifade etti.
Aynı zamanda bu yeni malzeme, birkaç temel yönden oldukça farklı. Birincisi , hem suyu çok verimli bir şekilde emiyor hem de nispeten kolay bir şekilde bırakmasını sağlıyor. Ayrıca toksik değil ve toplanan suya zararlı kimyasallar eklenmiyor. Son olarak, bilim insanları diğer bazı materyallerin aksine, jelin tekrarlanan kullanımla bozulmadığını da bildirdi.
Evlerde kolayca çalıştırabilecek
Cockrell Mühendislik Okulu’ndan Profesör Guihua Yu, konuya ilişkin yaptığı açıklamada bu yeni çalışmanın insanların dünyanın en sıcak ve en kuru yerlerinde su elde etmek için kullanabilecekleri pratik bir çözüm olduğunu belirterek; “Bu yöntem, içme suyuna sürekli erişimi olmayan milyonlarca insanın, evde kolayca çalıştırabileceği basit, su üreten cihazlara sahip olmasına imkan tanıyabilir.” şeklinde konuştu.
Araştırma, ABD Savunma Bakanlığı’nın İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA) tarafından finanse edildi ve kurak iklimlerdeki askerler için içme suyu elde etmek, projenin büyük bir bölümünü oluşturuyor.
Kaynak: https://news.utexas.edu/2022/05/23/low-cost-gel-film-can-pluck-drinking-water-from-desert-air/