Büyük Patlama (Big Bang) teorisini ve galaksilerin kökenlerini incelemek isteyen NASA, bunun için Spektro-Işık Ölçer, Yeniden İyonlaşma Devri ve Buz Gezgini (SPHEREx) isimli teleskobu uzaya fırlatmayı planlıyor. Bu yeni uzay teleskopu, bilim insanlarının evreninin kökenine ve o zamandan beri onu dolduran galaksilere ve gezegen sistemlerine doğru zamanda geriye bakmalarına yardımcı olacak.
Uzun yıllardan beri büyük bir merak konusu olan Büyük Patlama (Big Bang) için NASA araştırma çalışmalarında önemli bir adım attı. Buna göre uzay ajansı, Spektro-Işık Ölçer, Yeniden İyonlaşma Devri ve Buz Gezgini (SPHEREx) isimli teleskobu uzaya fırlatarak Büyük Patlama’daki sırları öğrenmeyi amaçlıyor. NASA geçtiğimiz günlerde yayınladığı blog yazısında; misyonun C aşamasına girdiğini, yani NASA’nın gözlemevinin ön tasarımlarını onayladığını, donanım ve yazılımın son aşamada olduğunu söyledi. Söz konusu görev Büyük Patlama’nın hemen ardından evrenin nasıl hızla genişlediğine dair anlayışımızı da daha ileriye taşıyacak. Kompakt bir araba boyutlarına sahip olacak ve kızılötesi ışığı renklerine ayıran aletler kullanacak olan SPHEREx’in yaklaşık 1,2 ton ağırlığında olması bekleniyor.
Yaşam kanıtı arayacak
İki yıl sürmesi planlanan çalışma sırasında, NASA’nın uzay teleskobu, galaksileri, yıldızları, bulutsuları ve diğer nesneleri içerecek dev bir veri tabanı oluşturmak için tüm gökyüzünü dört kez haritalayacak. SPHEREx’in verileriyle oluşturulan harita, bir nesnenin Dünya’yla mesafesini de tahmin edebilecek. Bilim insanları, bu görev kapsamında 300 milyondan fazla yakın ve uzak galaksi hakkında veri toplamayı bekliyor. Teleskop aynı zamanda Samanyolu galaksisindeki 100 milyondan fazla yıldızı araştırırken, yıldız fidanlıklarında ve yıldızların etrafındaki yeni gezegenlerin oluşabileceği alanlarda su buzunu ve diğer organik molekülleri araştıracak.
Maliyeti 250 milyon dolar
NASA yaptığı açıklamada, “Dünya okyanuslarındaki suyun kaynağını ve Big Bang’i görebileceğiz” diyor. NASA’da SPHEREx proje yöneticisi olan Allen Farrington ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Bu, siyah-beyaz görüntülerden renkliye geçmek kadar önemli bir etki yaratacak” ifadelerini kullandı. NASA’nın Güney Kaliforniya’daki laboratuvarı tarafından yönetilen ve 29 aylık süre içerisinde tasarım ile yapım bileşenlerini tamamlanmaya çalışılan SPHEREx’in Haziran 2024 ile Nisan 2025 tarihleri arasında göreve başlaması amaçlanıyor. Görev açıklandığında gelen tahminlere göre uzay aracının toplam maliyeti yaklaşık 250 milyon dolar olacak.
Kaynak:
https://edition.cnn.com/2021/01/07/world/nasa-spherex-telescope-scn-trnd/index.html
