İSKİ YÜZER GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİNİ BÜYÜKÇEKMECE GÖLÜ ÜZERİNE KURDU
Son yıllarda İSKİ yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi için atılım yapmıştır. İstanbul’da İSKİ’ye tahsis edilmiş geniş alanlarda rüzgar, güneş ve hidroelektrik kaynaklardan yararlanma yolunda adımlar atılmaktadır. Bu çerçevede dünyada yeni uygulamaları başlamış olan ve ülkemizde gündeme gelmiş olan yüzer güneş santralleri konusunda İSKİ büyük bir ilgi göstermiş ve İTÜ Arı Teknokent firmalarından olan METEO ENERJİ ile birlikte çalışarak Büyükçekmece gölünde bu sistemlerin uygulanabilirliği konusunda detaylı bir araştırma ve mühendislik projesi hazırlanmıştır. Bu projede İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri öğretim üyelerinin ağırlıkta olduğu ve Çevre Mühendisliğinden bir öğretim üyesinin de bulunduğu bir ekip tarafından projenin meteorolojik, hidrolojik ve göl ekolojisi gibi yönleri bilim adamlarınca detaylı araştırılmış ve gölün akışıyla birlikte ekolojisine etki etmeyecek şekilde bir tasarım çevre, elektrik, makina, uçak, uzay mühendisleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu projenin ilk adımı olarak 9 kWp’lik bir sistemin buharlaşmanın en yüksek olduğu Büyükçekmece Gölünde uygulanması için ilk adım atılmıştır. Tamamen yüzer bir sistem olarak tasarlanan bu çalışma son halini almış ve elektrik üretmeye başlamıştır. Bu sistemlerin birçok faydası beklenmekte olup aşağıdaki şekilde sıralanabilir. Buna göre;
- Suyun buharlaşmasını azaltmaktadırlar,
- Suda alg oluşumunu azaltmaktadırlar,
- İlave arazi kullanımı ortadan kalkmaktadır,
- Suyun üzerinde soğutmaya ilave olarak gölgeleme faktörü düşük olduklarından dolayı verimlilikleri daha yüksektir,
şeklinde sıralanabilir.
İSKİ prototip olarak yaptırdığı bu sistemin ardından 210 kWP’lik diğer bir sistemi kısa zamanda kuracak ve olumlu sonuçlar alınması durumunda 10-100 MWp arasında kurulu güç hedeflenmektedir. İstanbul’un en büyük elektrik tüketicilerinden olan İSKİ bu proje ile
- Kendi elektriğini üretecek
- Ülkemizin cari açığının azaltılmasına katkı sağlayacak
- İstanbul’da baraj üstlerine kurulacak sistemler ile ilave arazi kullanımının önüne geçilecektir.
Büyükçekmece gölünde sistemin kurulumu zor doğa şartları altında gerçekleştirilmiştir. Geçen 10 gün boyunca İstanbul’da yaşanan lodos fırtınaları sistemin kurulumunda zorluklar oluştursa da 22 m/s lodostan esen rüzgara ve onun oluşturduğu dalgaya sistem kurulurken sorun yaşanmaması gerçek dayanıklılık testinden geçtiğini göstermiştir.
İlk adım olarak kurulan 9 kWp’lik sisteminin kapasite faktörünün %15-17 arasında olması beklenmekte olup ortalamda yıllık 12 MWh’lik elektrik üretmesi beklenmektedir. Üretilen elektrik İSKİ çevre aydınlatmasında kullanılacak olup bir sonraki aşamada kurulacak sistemlerin elektriği su pompalarının çalıştırılması için harcanacaktır. Şuan için kurulan sistem yaklaşık 10 evin elektriğini karşılayabilecek büyüklüktedir.
Bütün bu projelerde temel hedeflerden birisi arazinin ikili kullanıma imkan verecek şekilde değerlendirilmesidir. Bunun için çevresel değerler ve etkiler öncelikli olarak değerlendirilmekte ve araştırılmaktadır.
Sistem kurulurken karşılaşılan olaylardan birisi de kurulum ekibindeki bir arkadaşımızın molalarda oltasıyla balık tutmasıydı. Daha önce düşünmediğimiz bu durum aslında yüzer fotovoltaiklerin ayrı güzel bir yönünü de ortaya çıkarmıştır. Anlaşılan kurulan sistemler Galata köprüsüne rakip olmasa da balık tutmak için rağbet edilen alanlardan olacak. Hem elektrik üreten hem de balık tutulan bir alan eşine rastlanmayan bir durumdur. Yüzer fotovoltaikler buna imkan vermektedirler.
