Karbon emisyonlarını minimuma indirmeyi başardığımız, uçakların elektrikli motorlarla uçtuğu ve arabaların yeşil hidrojenle çalıştığı bir dünya hayal edin… Genetik hastalıkların ortadan kalktığı ve diğer birçok hastalığı erken ve doğru bir şekilde teşhis edebileceğimiz bir dünya… Dijital dünyamızın fiziksel dünyamızı geliştirdiği bir dünya… Bu dünya yakında teknik olarak mümkün olacak. Peki bu yeni dünyanın arkasında hangi teknolojiler bulunacak? Dünya Ekonomik Forumu Scientific American dergisinde “The Top 10 Emerging Technologies of 2020 (2020’nin Yükselen 10 Teknolojisi)” adlı bir rapor yayınlandı. Buna göre artan sağlık ve küresel ısınma endişelerinin ardından bu yıl en çok çevre ve sağlık alanındaki teknolojik gelişmeler ön plana çıktı.
Dijital tıp
Dijital tıp, yakın bir zamanda doktorların yerini almayacak. Öte yandan sağlık hizmetlerine ulaşım imkanı sınırlı hastalara destek sağlayarak, hastaların düzenli takibine katkı sağlayacak. Şu anda kullanılmakta olan akıllı saat gibi küçük bir cihaz bile artık tansiyon ve kalp rahatsızlığı olan kişilerde kalp ritmini ölçüyor. Bu sistemin daha da gelişmesi demek bir akıllı saatin depresyon, solunum bozukluğu, alzheimer gibi rahatsızlıkları tespit ve takip edebilmesi anlamına geliyor.
Acı vermeyen mikro iğneler
Bir kağıt yaprağının derinliğinde ve bir insan saçı genişliğinde küçük iğneler düşünün… İşte bu mikro iğneler, insanlara ağrısız iğne yapma ve kan testi imkanı sunuyor aynı zamanda altta yatan sinir uçlarına zarar vermeden deriye nüfuz edebiliyor. Bu iğneler ayrıca, kan testlerinin eğitimli personellere ihtiyaç duymadan sağlık hizmetlerinin yetersiz olduğu yerlerde de yapılmasını mümkün kılıyor.
Elektrikli havacılık
Elektrikle çalışan hava araçları döneminin çok da uzağında değiliz. Özellikle Airbus ve NASA başta olmak üzere pek çok kurum karbon emisyonunu azaltacak, yakıt maliyetleri düşürecek ve gürültü kirliliğini en aza indirecek elektrikli hava projeleri üzerinde çalışıyor. Şu anda halihazırda şehir içi hava trafiğinde kullanılacak elektrikli hava aracı konusunda 170 projenin olduğu biliniyor.
Güneş enerjili kimya
Kullandığımız kimyasalların neredeyse tamamının üretiminde fosil yakıtlar kullanılıyor. Bunun gezegene verdiği zarar ise oldukça fazla… Yeni teknolojik gelişmeler ışığında ise atık karbondioksiti yararlı kimyasallara dönüştürmek için güneş ışığı kullanılarak salınım oranının azaltılması hedefleniyor. Böylece deterjanlara, gübreye hatta ilaçlara kadar her şeye dönüştürülebilen atık gazdan faydalı bileşikler üretmek için güneş enerjisi rafinerileri kurulması hedefleniyor.
Sanal tedavi
Klinik deneylerde insan faktörünün ortadan kalkmak üzere olduğu bir dönemden geçiyoruz. Buna göre bir organdan alınan yüksek çözünürlüklü veriler, organın işlevini kontrol eden mekanizmaların karmaşık bir matematiksel modeline dönüştürülüyor. Daha sonra ortaya çıkan denklemleri çözen bilgisayar algoritmaları, tıpkı gerçek bir organ gibi davranmaya başlıyor. Deneysel aşılar, ilaçlar ve tedaviler bu sanal organlar üzerinde denenerek aradaki süreç daha hızlı, daha güvenilir ve daha az maliyetli bir hale geliyor.
Yeşil hidrojen
Hidrojen doğaya en az zarar veren yakıt türlerinden zira, yandığı zaman atık olarak ortaya sadece su çıkarıyor. Yenilenebilir kaynaklı elektrikle hidrojenin sudan elektroliz yoluyla ayrılması olarak adlandırılan yeşil hidrojen projesi ile karbon salınımının sıfırlanması hedefleniyor.
Düşük karbonlu çimento
Günümüzde 4 milyar tona yakın çimento üretiliyor ve karbon salınımının yüzde 8’ini çimento üretimi oluşturuyor. Önümüzdeki 30 yılda ise artan kentleşmeye paralel olarak bu üretimin 5 milyar tona çıkması bekleniyor. Bu sebeple birçok start-up ve araştırmacı çimentonun karbon tutma oranını düşürecek, beton bileşenlerinden çimentoyu tamamen çıkaracak veya daha az karbon salınımı yapacak bir çimento üretim teknolojisi üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
Uzamsal harita
Fiziksel ve dijital dünya sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik teknolojileri ile bir araya geldi. Çağımızın en önde gelen teknolojilerinden biri olan “uzamsal harita” projesi ise bunu bir adım öteye taşıyor ve bu sayede hem dijital hem de gerçek dünyada nesnelerin hareket ve etkileşimleri izlenebiliyor, hatta kontrol edilebiliyor. Bunun ise endüstri, sağlık, ulaşım, ev teknolojileri gibi konularda yeni gelişmelerin önünü açacağı düşünülüyor.
Tüm genom sentezi
Genetik üzerinde yapılan çalışmaların kolaylaşması ile biyokütle ve atık gazlardaki kimyasallar ayrıştırılabiliyor, yakıtlar ve inşaat malzemelerinin üretimi sürdürülebilir hale gelebiliyor, dirençli bitkiler yaratılabiliyor hatta insan genomu yeniden yazılabiliyor. Özellikle virüslerin nasıl yayıldığı konusunda çok fazla bilgi vermesi beklenen teknoloji ile aşının üretilmesi konusunda çok daha fazla yol alınacak.
Kuantum algılama
Görüntü teknolojileri olmadan gören aletler ya da insanların beyin aktivitelerini izleyen tarayıcılar artık günümüzün teknolojilerinden… Üzerinde çalışılmakta olan ve nesnelerin farklı enerji durumlarındaki elektronlarını algılayarak hassas bir şekilde çalışan kuantum sensörleri ise yakın bir zamanda görünenden çok daha fazlasını bilmemizi sağlayabilecek. Bilim insanları kişilerin daha güvenilir yol takibinden beyin aktivitelerine kadar pek çok özelliği mümkün hale getirmesi planlanan kuantum algılama tekniği ile ilgili çalışmalarına devam ediyor.
Kaynak:
https://www.weforum.org/reports/top-10-emerging-technologies-2020
